Zitting van 22 februari 2024

OCMW

Bestuur en Werking

P.1. Dossiernaam: Goedkeuring notulen open RMW
Onderwerp: Goedkeuring notulen open raad voor maatschappelijk welzijn 25 januari 2024

Zitting van 22 februari 2024

OCMW

Sociale dienst

P.2. Dossiernaam: Jaarverslag dienst schuldbemiddeling
Onderwerp: Basisregistratie van de dienst schuldbemiddeling voor het jaar 2023

Argumentatie

Het indienen van een jaarverslag voor de dienst schuldbemiddeling is een decretale verplichting. De cijfers

van de basisregistratie dienen dit jaar uiterlijk op 29 februari 2024 te worden overgemaakt aan SAM, steunpunt Mens en Samenleving vzw. Bovendien biedt het op lange termijn voordelen indien elke dienst schuldbemiddeling dit nauwgezet opmaakt: uit de resultaten van deze jaarverslagen kunnen immers

tendensen afgeleid worden, die kunnen doorgegeven worden aan het beleid.

Uit de basisregistratie van onze dienst schuldbemiddeling blijkt dat er voor 2023 in totaal 64 gezinnen in

begeleiding zijn bij OCMW Tremelo inzake budgethulpverlening en/of schuldhulpverlening. Vorig jaar waren

er dit er 67. Er zijn geen opvallende verschuivingen binnen de cijfers van 2023 ten opzichte van 2022.

Cliënten zijn van alle leeftijden, maar het aantal cliënten jonger dan 30 jaar blijft wel beperkt binnen budgetbeheer. We merken dat jonge cliënten vaak onder druk van schuldeisers een aanmelding komen doen, maar dat zij (nog) geen lang begeleidingstraject willen aangaan. Jongeren proberen zo lang mogelijk zelf hun weg te zoeken. Het gros van onze cliënten is dus tussen de 30 en 65 jaar oud. Het merendeel van de cliënten heeft een vervangingsinkomen, maar we zien ook meer en meer mensen met een inkomen uit arbeid in de financiële problemen komen. Verder zien we dat cliënten die een jaar of twee uit begeleiding zijn gegaan, terugkeren met financiële moeilijkheden, schulden en vragen tot budgetbegeleiding of beheer.

Cliënten met een psychische - verslavingsproblematiek blijven sterk aanwezig.

Vele van onze cliënten in budgetbeheer kampen met meervoudige en complexe problematieken. Zij lijken

geen draagkracht meer te hebben om eenvoudige opdrachten uit te voeren of hun huishouden te regelen en

hebben intensieve ondersteuning nodig op alle psychosociale en administratieve vlakken.

Het blijft zeer moeilijk om betaalbare huisvesting te vinden. Doordat er zo'n schaarste heerst, zijn cliënten bijna genoodzaakt om een woning te huren die te duur is gezien hun budget. Zeker voor alleenstaanden zijn doorsnee appartementen of woningen onbetaalbaar. De wachtlijsten bij de sociale huisvestingsmaatschappijen blijven zeer lang, de hervormingen binnen het sociaal woonbeleid zorgen ook voor vertragingen in het toewijzen van woningen, bovendien zullen ook de toewijzingscriteria in de nabije toekomst veranderen.

Een zeer groot deel van het budget gaat bijgevolg naar de betaling van de huur, waardoor er amper nog geld over blijft om van te leven. De voedingsprijzen blijven ook erg hoog en gestructureerde voedselhulp is in deze regio zeer beperkt, waardoor er (indien mogelijk) hoger leefgeld binnen het budget voorzien moet worden.

Cliënten die een collectieve schuldenregeling hebben, komen ook moeilijk rond met hun leefgeld en bouwen

sneller boedelschulden op. De maatschappelijk assistenten merken ook op dat, doordat mensen beperkte financiële mogelijkheden hebben, het onmogelijk is om tot een afbetalingsplan te komen met de FOD Financiën en andere bevoorrechte schuldeisers.

Als signaal voor het beleid, wordt ook dit jaar de aandacht gevestigd op de nood aan betaalbare woningen.

De sociale huisvestingsmaatschappijen kampen nog steeds met lange wachtlijsten en de onduidelijkheid rond het nieuwe sociale woonbeleid is groot.

Digitalisering geraakt meer en meer ingeburgerd, maar veel mensen vinden hun weg niet. Zelfs voor maatschappelijk werkers is het snel veranderende digitale luik vaak een opgave. Het ontbreken van

persoonlijk contact tussen burger en dienstverlening wordt vaak toch als een gemis ervaren .

Tot slot willen we ook opmerken dat doordat cliënten op verschillende levensdomeinen vastlopen en hun situatie een intensievere begeleiding vraagt, vraagt dit ook meer tijd van de maatschappelijk assistente. De schuldenproblematiek is slechts een deelaspect van een complex dossier. De complexiteit maakt deze trajecten lang en intensief. Voor maatschappelijk werkers zijn deze trajecten vaak mentaal heel belastend. Deze cliënten vragen veel aandacht en geven het liefst al het financiële uit handen aan de hulpverlener. Cliënten staan bovendien niet altijd open om hulp te zoeken voor de problemen op de andere levensdomeinen. Dit maakt het moeilijk om naar financiële zelfredzaamheid toe te werken. Werken aan de afbouw van het traject verloopt bijgevolg moeizaam of is soms zelfs niet mogelijk.